این افکار که معمولا شاد و خوشایند و همچنین امید‌ها و آرزوهای فرد است، مانند فیلمی جلوی چشمانش ظاهر شده و عبور می‌کنند. از میان موجودات روی زمین، معمولا انسان‌ها خیالبافی می‌کنند و تحقیقات روی 2250 داوطلب نشان داده است مردم تقریبا 45 درصد از اوقات بیداری‌شان را به خیالبافی می‌پردازند. در نگاه اول، خیالبافی به نظر اثباتی بر تنبلی ذاتی انسان می‌آید. در حقیقت در فرهنگی که مردمانش پرکار و انرژی هستند، سرگردانی ذهن بی‌فایده و کشنده وقت در نظر گرفته می‌شود. افکاری که باید آنها را دور ریخت و حتی برخی روان‌شناسان بنام همچون فروید آن را صرفا وسیله‌ای برای فرار از کارهای روزمره زندگی می‌دانند. در این حالت فرد کارهایی را که باید انجام دهد با خیالبافی در واقع آرزو می‌کند که آنها را تمام و کمال انجام داده است. اما امروزه، روان‌شناسان و عصب‌شناسان معتقدند این سرگردانی ذهن نوعی ابزار شناختی و هوشیاری ضروری برای درک موقعیت‌مان در زندگی محسوب می‌شود. از طرفی وقتی روح ما بسیار خسته می‌شود و حقایق زندگی در آن لحظه خاص نمی‌تواند کمکی به ما بکند، مغزمان به دنبال مواردی می‌گردد که حقایق را از ما دور کرده تا لحظه‌ای آرام بگیریم. درست است که گاهی اوقات برای فرار از مشکلات زندگی به خیالبافی روی می‌آوریم، اما این روش می‌تواند روشی سالم برای برخورد با شرایط و اوضاع خاصی باشد که از حد تحمل ما بالاتر است. خیالبافی به طور عادی منفی درنظرگرفته می‌شود، اما وقتی چند دقیقه به استراحت نیاز دارید و باید روح خسته و درمانده‌تان را اندکی التیام بخشید بسیار مفید است. در واقع یک خیالباف همچون چشمه‌ای است که می‌تواند افکار جدید و حتی عجیب را به جریان ضمیر خودآگاه خود وارد کرده و نه‌تنها به سبب هیجان ناشی از تراوشات جالب ذهنی‌اش خستگی از تن به در کند، بلکه به گونه‌ای مفید از آن بهره برد. خیالبافی بسته به روشی که شما آن را به کار ببرید، می‌تواند منفی یا مثبت باشد و در این مبحث به توضیح هردو جنبه پرداخته شده است. جنبه‌های منفی خیالبافی: خیالبافی که از حد و اندازه بگذرد نه‌تنها مفید نیست، بلکه می‌تواند به زندگی‌تان لطمه وارد کند. در حقیقت با به‌هم‌زدن تمرکزتان در اوقاتی که نیاز به تمرکز دارید، باعث می‌شوید موضوعات مهم زندگی‌تان را فراموش کنید و فقط در رویاها و آرزوهایتان غوطه ور شوید. اگر سرکار یا در حال انجام کار مهمی هستید، خیالبافی می‌تواند جلوی فعالیت‌هایتان را گرفته و از سرعت کارتان بکاهد و وقت با ارزش‌تان را تلف کند. حتی اگر در حال کار با دستگاه‌های سنگین و خطرناک هستید، ممکن است با کم‌کردن تمرکزتان سلامت‌تان را به خطر اندازد. خیالبافی دائمی برای سلامت ذهن بسیار مضر و ممکن است فرد نتواند دنیای خیال و واقعیت را از هم بخوبی جدا کند و گرفتاری‌اش چند برابر شود. همچنین ممکن است برخی مردم که دچار خشم مهار‌نشده‌ای هستند با خیالبافی منفی درصدد صدمه زدن به خود یا دیگران برآیند. جنبه‌های مثبت خیالبافی: می‌توان از خیالبافی به نفع خود بهره برد. برای این کار باید در روز زمان‌های خاصی برای خیالبافی در نظر گرفت. گرچه خیالبافی معمولا خود به خود پیش می‌آید، اما می‌توان تاحد زیادی آن را کنترل کرد. زمان خاصی را درنظر بگیرید و به جایی ساکت رفته و به خیالبافی بپردازید. بسیاری از مردم زمانی که دچار اضطراب و ناراحتی می‌شوند با این روش می‌توانند اندکی آرام بگیرند که بهترین کار برای رهایی از استرس‌های پس از یک روز کاری است. خیالبافی و ذهن آرام: خیالبافی می‌تواند با دور کردن ذهن‌تان از واقعیت‌های ملال آور زندگی و مشکلات روزانه به شما آرامش بخشیده و احساس خوبی در شما به وجود آورد. در حقیقت، خیالبافی اجازه می‌دهد وجودتان نفس کشیده و از واقعیات تلخ زندگی تاحدی دور بمانید و وقتی به واقعیت برگشتید، ذهن‌تان طراوت و نیروی تازه‌ای گرفته و می‌توانید دید تازه‌ای نسبت به مشکلات پیدا کنید و حتی به راه‌حل‌های خلاقانه‌ای فکر کنید. گاهی اوقات کار کردن بی‌وقفه و طولانی شما را بسیار خسته و درمانده می‌کند به طوری که نمی‌توانید به کارتان بدرستی بپردازید، در این لحظات خیالبافی بسیار مفید است و می‌تواند شما را غرق در تخیلات شیرین کرده و پس از آن شما با روحیه‌ای تازه و آرامش بسیار دوباره کارتان را از سر بگیرید. خیالبافی و کشمکش: برخی مردم هنگام رویارویی با مشکلات‌شان به خیالبافی می‌پردازند. در حقیقت به این روش خیالبافی سازماندهی شده می‌گویند. این خیالبافی نوعی تصویرسازی ذهنی برای بررسی روش‌های مقابله با مشکلات موجود یا احتمالی است. فرد با استفاده از این روش می‌تواند شرایط متفاوتی را در ذهن درنظر گرفته و خود را در برابر اتفاق‌های گوناگون ناخوشایند آماده سازد. مثلا ممکن است در ذهن خود تصور کند یک نفر در خیابان قصد ی از او را دارد، سپس با استفاده از خیالبافی چند سناریو در ذهن خود ساخته و با کمک آنها خود را برای رویارویی با چنین حادثه احتمالی آماده می‌کند. خیالبافی و روابط : جنبه مثبت دیگر خیالبافی کمک به فرد در حفظ روابطش است. مثلا وقتی همسران یا دوستان از یکدیگر به دلایلی دور می‌شوند با کمک خیالبافی و تصور خیالی کنار یکدیگر بودن می‌توانند احساس کنند هنوز کنار هم هستند. این روش بویژه برای همسران جهت حفظ احساس نزدیکی بین‌شان (در شرایطی که به اجبار از هم دور هستند) بسیار مهم و ضروری است. شما می‌توانید لحظاتی را که کنار یکدیگر بودید به یاد آورده یا این‌که با خود فکر کنید اگر در آینده می‌خواستید جایی بروید، کجا می‌رفتید و چه می‌کردید و با این افکار خیالبافی کنید. اگر به سبب نقل مکان از دایره دوستان‌تان دور مانده‌اید و این موضوع عذاب‌تان می‌دهد، گاهی با خود بیندیشید اگر هنوز نزد آنها بودید چه می‌کردید. گرچه خیالبافی مانند واقعیت نیست، اما کمک می‌کند احساس خوبی داشته باشید. خیالبافی و ثمربخشی: خیالبافی می‌تواند روشی کارآمد برای افزایش بهره‌وری محسوب شود. اگر روزانه چند دقیقه در خصوص مشکلی که دارید خیالبافی کنید ممکن است به روش‌های متفاوت حل مشکل دست یابید. این کار موجب بالا بردن روحیه‌تان شده و اوضاع روحی‌تان به حد مطلوب برسد. شما هرقدر احساس خوبی داشته باشید فعال‌تر و موثرتر عمل خواهید کرد و برای به اتمام رساندن کار یا وظیفه‌ای که به شما محول شده است، انگیزه بیشتری پیدا می‌کنید و سریع‌تر سراغ فعالیت و تلاشی دیگر می‌روید. خیالبافی و اهداف: از آنجا که خیالبافی به حفظ انگیزه و ثمربخشی‌تان کمک می‌کند، باعث می‌شود زودتر به اهداف‌تان دست یابید. تصویرسازی موفقیت معمولا نقش مهمی در ایجاد اشتیاق برای رسیدن به مقصد دارد. در واقع تصویرسازی موفقیت، روش متداولی است که به وسیله بازیگران، ورزشکاران و دیگر افراد حرفه‌ای که جامعه آنها را موفق می‌داند، انجام می‌شود. خیالبافی و تمرکز حواس: اگر هدف شما نوشتن مطلبی کمدی برای تلویزیون است، اما تاکنون چنین کاری نکرده‌اید، می‌توانید خودتان را تصور کنید که نویسنده این مطالب شده‌اید و انگیزه کار و تلاش در این زمینه را در خود بالا ببرید و خواهید دید سرانجام به آنچه دوست داشتید، خواهید رسید. این موضوع برای هرکار دیگر هم صحت دارد. شما می‌توانید با خیالبافی درخصوص هدفتان ذهن‌تان را به روی آن معطوف کرده و حتی به اهداف متعالی‌تر بیندیشید. هرچه بیشتر به هدفتان فکر کنید، بیشتر روی آن متمرکز می‌شوید و احتمال این‌که به آن زودتر برسید بسیار بیشتر خواهد شد. گرچه خیالبافی به طور کلی نوعی ویژگی منفی در نظر گرفته می‌شود، اما با استفاده از تکنیک‌های فوق می‌توانید از آن به نفع خود استفاده کنید. خیالبافی نه‌تنها خلاقیت و مهارت حل مشکل را در شما افزایش می‌دهد، بلکه به شما کمک می‌کند روی وظیفه‌ای خاص متمرکز شوید و از آن برای رسیدن به اهداف نهایی‌تان استفاده کنید. پس نگران نباشید، گاهی اوقات خیالبافی کنید!